श्री विठ्ठल रूक्मिणी मंदिर व परिवार देवतांच्या मंदिरांचे संवर्धन कार्यास मंजुरी

श्री विठ्ठल रूक्मिणी मंदिर व परिवार देवतांच्या मंदिरांचे संवर्धन आराखड्यास मा.मुख्यमंत्री महोदयांच्या अध्यक्षतेखालील शिखर समितीची मान्यता.

श्री विठ्ठल रूक्मिणी मंदिर व परिवार देवता मंदिराच्या संवर्धन विकास कामास शासनाने अंदाजपत्रकामध्ये रक्कम रू.73.85/- कोटीची तरतूद केली होती. त्याअनुषंगाने मा.ना.श्री.एकनाथजी शिंदे, मुख्यमंत्री महोदयांच्या अध्यक्षतेखाली मंगळवार दिनांक 23 मे, 2023 रोजी मंत्रालय, मुंबई येथे शिखर समितीची बैठक संपन्न झाली. त्यामध्ये सदर आराखड्यास शिखर समितीने मान्यता दिली असल्याची माहिती मंदिरे समितीचे सह अध्यक्ष श्री.गहिनीनाथ महाराज औसेकर व कार्यकारी अधिकारी श्री.तुषार ठोंबरे यांनी दिली.

श्री.विठ्ठल रूक्मिणी मंदिर हे खूप जूने, ऐतिहासिक, सांस्कृतिक, धार्मिक आणि प्रुवातत्विय महत्व असणारे मंदिर आहे. मात्र, यामध्ये काळाच्या ओघात आणि नैसर्गिक आणि मानवनिर्मित कारणांमुळे बरेच बदल झाले असून अनेक ठिकाणी मंदिराचे बांधकाम दुरुस्तीला आले असल्याने गेल्या अनेक वर्षापासून मंदिराचा विकास आराखडा प्रस्तावित होता. मंदिर सर्वकष विकास आराखडा तयार करणेकामी पुरातत्व विभागाच्या नामांकित सुचीतील वास्तुविशारदाची नियुक्ती करून आराखडा तयार केला व त्यास पुरातत्व विभागाची मान्यता घेऊन शासन मान्यतेसाठी सादर केला होता. सदर आराखड्याची अंदाजपत्रकीय रक्कम रू.73.85/- कोटी असून, यानुसार कामे पूर्ण झाल्यानंतर मंदिरास प्राचीन मुळ रूप प्राप्त होणार आहे.

या आराखड्यामध्ये विठ्ठल मंदिर व सभामंडप, रूक्मिणी मंदिर, महालक्ष्मी मंदिर, नामदेव पायरी व नगारखाना, पडसाळ, छोटी मंदिरे विनायक मंदिर, व्यंकटेश मंदिर, टेन्साईल वर्क (आतील व बाहेरील), दर्शनबारी, स्ट्रक्चरल ऑडीट, वॉटर सप्लाय व ड्रेनेज, इलेक्ट्रीकल वर्क, साऊंड सिस्टीम, फायर फायटींग सिस्टीम, लक्ष्मण पाटील देवस्थान, अंबाबाई मंदिर, श्री.रोकडोबा मंदिर, श्री.सोमेश्वर मंदिर, श्री.विठ्ठल मंदिर सभामंडप सागवाणी काम, इतर परिवार देवता मंदिरे, कमान बांधकाम व इतर अनुषंगीक कामे प्रस्तावित आहे.

सन 2022 च्या आषाढी व कार्तिकी यात्रेच्या निमित्ताने मा मुख्यमंत्री महोदय व मा उपमुख्यमंत्री महोदय हे श्री विठ्ठल रूक्मिणी मंदिरामध्ये शासकीय पुजेसाठी उपस्थित होते. सदर वेळी मंदिर समितीच्या वतीने सह अध्यक्ष श्री.गहिनीनाथ महाराज औसेकर यांनी श्री विठ्ठल रूक्मिणी मंदिर व परिसरातील परिवार देवतांच्या मंदिराच्या जिर्णोद्वाराच्या अनुषंगाने आवश्यक तो निधी उपलब्ध होऊन जिर्णोद्वार व्हावा अशी मागणी केली होती.

सदरचा आराखडा (अंदाजित रक्कम रू.73.85/-) हा पुरातत्व खात्याच्या सल्ल्याने व जिर्णोद्वाराच्या संबंधित आवश्यक त्या सर्व कायद्यातील तरतूदीचा अवलंब करून तयार करण्यात आलेला असून, सदर आराखड्याला मंदिर समितीने दि.18/08/2021 रोजी व जिल्हास्तरीय समितीने दि.25/06/2022 रोजी मान्यता दिली होती. तसेच मा मुख्य सचिव यांच्या अध्यक्षतेखालील उच्चाधिकार समितीने दि.15/12/2022 रोजी मान्यता दिलेली आहे. तथापि, मा मुख्यमंत्री महोदयाच्या अध्यक्षतेखालील शिखर समितीची मान्यता प्रलंबित होती.

मा.ना.श्री.एकनाथजी शिंदे, मुख्यमंत्री महोदयांच्या अध्यक्षतेखाली मंगळवार दिनांक 23 मे, 2023 रोजी मंत्रालय, मुंबई येथे शिखर समितीची बैठक संपन्न झाली. या बैठकीस मा.ना.श्री.देवेंद्रजी फडणवीस, उपमुख्यमंत्री महोदय, मा.ना.श्री.राधाकृष्ण विखे-पाटील, पालकमंत्री महोदय, मंदिर समितीचे सह अध्यक्ष श्री.गहिनीनाथ महाराज औसेकर, जिल्ह्यातील लोकप्रतिनिधी, विविध खात्याचे अधिकारी उपस्थित होते. सदर आराखड्यातील प्रस्तावित कामे लवकरच विहित प्रक्रिया राबवून पूर्ण करण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे.